Francisco Ferrer Guardia (1859-1909) was een vrijmetselaar, atheïst en radicaal onderwijshervormer die zich nauw verwant voelde met het anarchisme. Op 8 september 1901 opende hij in Barcelona La Escuela Moderna [De moderne school]. Het doel van de school was de arbeiders rationeel en niet-kerkelijk onderwijs te bieden. La Escuela Moderna groeide snel. In 1906 waren er 34 scholen met meer dan 1000 leerlingen. De Spaanse overheid en geestelijkheid waren blij dat ze een reden vonden om de school te sluiten toen Ferrer in 1906 gevangen gezet werd, verdacht van betrokkenheid bij een aanslag op de Spaanse koning. Ferrers idealen doofden daarna niet. In 1909 werd hij ter dood veroordeeld op de beschuldiging de Semana Trágica - een algemene staking tegen het zenden van troepen naar Marokko die met veel geweld werd onderdrukt - in Barcelona te hebben georganiseerd. Ondanks veel internationaal protest werd hij in oktober van dat jaar geëxecuteerd.