Onderzoekt en verzamelt de geschiedenis van werk, werkenden en arbeidsverhoudingen wereldwijd

Tsjechoslowaakse dissidenten

Al in 1991 ontving het IISG van Jef Helmer het archief van de Stichting Informatie over Charta ’77. Eind 2010 schonk Helmer een aanvulling uit zijn persoonlijk archief.

Helmer was in de jaren zeventig actief binnen de KEN, de Kommunistiese Eenheidsbeweging Nederland. Als lid van de KEN zette hij zich in 1974 in voor de bezetters van de Iraanse ambassade in Den Haag en raakte hij via de actie ‘Denk aan Praag 68’ betrokken bij de Tsjechoslowaakse dissidenten. Helmer verliet de KEN en werd voorzitter van de in 1980 opgerichte Stichting Informatie over Charta ’77. In die functie reisde hij begin 80’er jaren meerdere keren naar Praag totdat hem een inreisvisum geweigerd werd. Hij stimuleerde anderen, zoals Maarten van Traa, de internationaal secretaris van de PvdA, Praag te bezoeken om met dissidenten contacten te leggen

Dissidents gathering in Bohemia, 1982Tsjechische dissidenten in een zomerhuis ergens in Bohemen, 1982; signatuur BG A64/838. Foto Jef Helmer

Het archief bevat correspondentie met het Interkerkelijk Vredesberaad (IKV) en Pax Christi maar ook met dissidenten en daarnaast reisverslagen, manuscripten en stukken over solidariteitsbijeenkomsten en de toekenning van de Erasmusprijs 1986 aan Havel. Ook bevat het door Helmer in 2010 geschonken materiaal een groot aantal foto’s van Havel en andere dissidenten, van druk bezochte bijeenkomsten in het buitenhuis van Havel en bijvoorbeeld de John Lennon Wall in Praag. Heel bijzonder is ook een enkele maanden na de moord op John Lennon verschenen Samizdat-uitgave met o.a. aandacht voor de toneelstukken van Havel en de in 1968 door Milan Hlavsa en Ivan Jirous opgerichte rock band ‘The Plastic People of the Universe’.

De vroegere Tsjechoslowaakse resp. Tsjechische president Václav Havel, die tot de fluwelen revolutie van 1989 een belangrijke dissident was, overleed in december 2011. Dit was voor het IISG aanleiding om aan het door Helmer geschonken materiaal een kleine tentoonstelling in te richten en het te ordenen.

Jef Helmer archief; Stichting Informatie over Charta ’77 archief

Geplaatst: 
21 mei 2012