Sal Santen (1915-1998) was revolutionair en schrijver. Omdat zijn literaire werk in hoge mate autobiografisch is, zijn deze twee hoedanigheden niet te scheiden. Zijn politieke archief was al op het IISG. Nu is ook zijn literaire nalatenschap overgedragen en is Sal Santen weer heel.
Sal Santen met dochter Ellen, 1948 (Call no BG A12/439)
Geboren 1915 in een sociaaldemocratisch nest, werkte Santen achtereenvolgens in de Onafhankelijk Socialistische Partij (1932), Revolutionair-Socialistische Arbeiderspartij (1935), Leninistische Jeugdgarde (1936), Groep van Bolsjewiki-Leninisten (1939), Bond van Communisten (1940), Comité van Revolutionaire Marxisten (1943), Revolutionair-Communistische Partij (1945) en de Vierde Internationale (1952). In 1937 was hij getrouwd met Bep Blaauw, de stiefdochter van Henk Sneevliet.
In 1960 en 1961 haalde hij de internationale media omdat hij veroordeeld werd voor valsemunterij. Er waren Franse bankbiljetten en persoonsbewijzen vervalst om het Algerijnse Bevrijdingsfront te steunen, dat een koloniale bevrijdingsoorlog tegen de Fransen voerde. Santen en zijn Vierde Internationale werden verantwoordelijk gehouden. In 1967 verliet Santen de politiek, maar zijn revolutionair-socialistische overtuiging verliet hem nooit.
Santen werd fulltime schrijver. Zijn eerste boek was Jullie is jodenvolk. Herinneringen aan een jeugd (1969). ‘Het gaat in de literatuur om de waarheid, aan verhaaltjes hebben we niets’, meende hij. Hij wilde zijn ervaringen voor zich zelf helder maken en doorgeven, in de eerste plaats aan zijn familie. Zijn boeken gaan dan ook over het lot van zijn Joodse familie, zijn politieke ontwikkelingen en teleurstellingen, zijn schoonouders Henk en Mien Sneevliet, zijn kameraad Michel Raptis (in Adios Compañeros, 1974) en de solidariteitsbeweging met Algerije (Dapper zijn omdat het goed is, 1994). Ook schreef Santen voor diverse bladen waaronder Het Parool en Propria Cures.
Deze aanvulling omvat de manuscripten van Santens boeken en andere publicaties, correspondentie tussen Sal en zijn vrouw Bep, ook uit de periode waarin Santen voor de Vierde Internationale in Zuid-Amerika zat (1952-1953), plakboeken, geluidsbanden van interviews, de DVD Sal Santen, Rebel, de met een Gouden Kalf bekroonde film van Rudolf van den Berg (1982).