Onderzoekt en verzamelt de geschiedenis van werk, werkenden en arbeidsverhoudingen wereldwijd

Duitsers Nederland uitgezet, 1934

Willy BrandtIn februari 1934 kwamen revolutionair-socialistische jongeren uit alle windstreken bijeen in Laren (NH) om over de oprichting van een internationaal Jeugdbureau te praten. Op 26 februari viel de politie binnen en hield 18 vreemdelingen aan. Een van de arrestanten was Herbert Frahm, die later Bondskanselier zou worden onder de naam Willy Brandt (1913-1992). Vier Duitsers werden uitgezet en bij de grens overgedragen aan de politie. Brandt/Frahm bleef dit lot bespaard omdat hij zijn Duitse paspoort in zijn zak hield en zijn Noorse verblijfsvergunning liet zien. Brandt woonde en studeerde in die tijd in Oslo, waar hij ook het Sozialistischer Jugend-Verband Deutschlands leidde, de jongerenorganisatie van de onder Hitler verboden Sozialistische Arbeiterpartei Deutschlands.

De Tweede Kamer stelde vragen over de uitwijzing en een aantal bekende Nederlanders, die uitzetting naar Hitler-Duitsland levensgevaarlijk en misdadig vonden, stelde een petitie op. Wat gebeurde er met de vier Duitse kameraden na hun uitzetting? Franz Bobzien  kreeg wegens hoogverraad eerst vier jaar gevangenisstraf, kwam daarna in concentratiekamp Sachsenhausen terecht en overleed in 1941. Kurt Liebermann overleefde zes jaar Zuchthaus. Hans Goldstein emigreerde naar Palestina en ook Heinz Hoose overleefde de oorlog.

De collectie bestaat uit krantenknipsels, kopieën van politierapporten, een scriptie over het onderwerp, correspondentie van onderzoekers onder wie de schenker van de collectie, E. Wortel te Laren.
De collectie is opgenomen onder "Kleine Nederlandse Archieven en Collecties/Organisaties-onderwerpen’’, inventarisnummers 120-121.

Geplaatst: 
6 maart 2012