Chronologie
1860-1869 | 1870-1879 | 1880-1889 | 1890-1899 | 1900-1909 | 1910-1919 | 1920-1931
1880
Onder invloed van Onno Sytstra en redacteur Oebele Stellingwerf van het Friesch Volksblad stort Piet zich op de studie van de Friese taal en geschiedenis. Met Stellingwerf richt hij het toneelgezelschap Gysbert Japiks op. Hij debuteert met Friese en Nederlandse verzen in het Friesch Volksblad en de tijdschriften Forjit my net! en De Oude Huisvriend.
25 mei 1880
Piets vader maakt als liberaal politicus carrière als lid van de gemeenteraad en de proviciale staten en (vanaf 1884) als wethouder van Leeuwarden. In 1880 richt hij de brandwaarborgmaatschappij ‘Neerlandia’ op.
2 juni 1880
Na zijn moeder en zijn jongste broertje overlijdt Piets zusje Trijntje Albertina.
3 juli 1880
Een poging om via een toelatingsexamen meteen in de zesde klas van het Stedelijk Gymnasium te komen mislukt; Piet begint in de vijfde klas.
27 februari 1881
Op een feest van rederijkerskamer Van Halmael, waarvan zijn vader erevoorzitter is, wordt het toneelstuk ‘In het Slot van den Dwerg’ opgevoerd, een gedramatiseerd sprookje van de hand van Pieter Jelles. In het Friesch Volksblad schrijft hij de rubriek Brieven fen in stêdman. Verder publiceert hij bruiloftsliederen.
19 juni 1881
Piet maakt de rechtszaak mee tegen koetsier Rients Agema, die ervan wordt beschuldigd zijn meester bedreigd te hebben met een revolver. Het Friesch Volksblad voert actie onder het motto ‘Gelijk recht voor heer en knecht’. Dankzij het pleidooi van mr. Samuel Katz wordt Agema vrijgesproken. Piet voelt zich aangetrokken tot de advocatuur en wil later rechten studeren.
23 juni 1881
Piets halfzusje Nynke overlijdt, het vierde sterfgeval in het gezin in tien jaar tijd.
Zomer 1881
Op feestelijke zomeravonden declameert Piet gedichten in Friese dorpen en verkleed als waarzegster Foekje fan Heech voorspelt hij meisjes de toekomst.
1 november 1881
Eerste opvoering van het toneelstuk ‘Oan de sédyk’.
1882
Samen met Onno Sytstra geeft Pieter Jelles de bundel ‘It jonge Fryslân’ uit, met daarin 42 gedichten van eigen hand.
22 januari 1882
Piet is zo onder de indruk van het optreden van mademoiselle Agar in een stuk van Racine, opgevoerd in de Harmonie in Leeuwarden, dat hij een Frans lofdicht over haar schrijft voor de Leeuwarder Courant.
Zomer 1882
Piet doet zijn eindexamen gymnasium-A en viert daarna vakantie op de Friese meren. Hij wordt verliefd op Fokje Pasma, een boerendochter. Tijdens een bezoek aan de Wiarda-state in Goutum wordt hij zich bewust van zijn roeping als dichter, zoals blijkt uit zijn gedicht ‘De sjonger en de wrâld’.
september 1882
Piet verhuist naar Groningen en onderwerpt zich aan de groentijd van het studentencorps ‘Vindicat atque polit’. Hij zal volop deelnemen aan het studentenleven. Hij is o.a. redacteur van het landelijke studentenblad Minerva en van de Almanak. Hij is een gevierd redenaar maar wordt ook gevreesd vanwege zijn scherpe tong.
7 oktober 1882
Piet wordt ingeschreven als student rechten. Een van zijn hoogleraren is de latere premier Cort van der Linden. Hij zal lang over zijn studie doen omdat hij veel tijd besteedt aan het verenigingsleven en zijn publicitaire werk.
1883
Piet wordt lid van de vrijmetselaarsloge in Leeuwarden. Anders dan zijn vader is hij nauwelijks actief en na tien jaar bedankt hij.
22 juni 1883
Bij de opening van een nieuwe studentensociëteit wordt een cantate opgevoerd met tekst van Piet en muziek van P.H. de Groot. Later wordt de cantate nog eens uitgevoerd in de Groningse Harmonie.
15 oktober 1883
Piet haalt zijn kandidaatsexamen.
november 1883
Fokje Pasma, die Piet tot zeker tien liefdesgedichten inspireerde, maakt tijdens een door Piet ingesteld moratorium een eind aan de relatie.
21 maart 1884
Op 21 maart 1884 ontvangt het Groningse studentencorps een delegatie uit Transvaal. Piet stemt in met de steunbetuiging aan de Boeren in hun strijd tegen de Engelsen.
september 1884
Tijdens de maskerade ter gelegenheid van het lustrum van de universiteit presenteert Piet zich als de Friese dichter Gysbert Japiks, de ‘Friese Vondel’.
10 maart 1885
Piet bezoekt het jaarlijkse studentenbal met domnieesdochter Sjoukje Bokma de Boer, die onder het pseudoniem Nynke van Hichtum naam zal maken als kinderboekenschrijfster. Ze worden verliefd op elkaar.
17 mei 1885
Piet en Sjoukje maken hun verloving bekend.
25 mei 1885
Piet geeft zich op als lid van de afdeling Leeuwarden van de Bond voor Algemeen Kies- en Stemrecht.
augustus 1885
Piet verhuist naar Leeuwarden om snel af te studeren. Maar door zijn literaire en journalistieke werk gaat dat minder vlug dan hij hoopt. Ruim een jaar later keert hij in Groningen terug, om te studeren maar ook om weer van het studentenleven te genieten.
22 november 1885
Op een bijeenkomst van het Nut te Stiens draagt Piet zijn novelle ‘Das theure Vaterhaus’ voor.
januari 1886
Pieter Jelles publiceert de brochure ‘Fy Lútsen’, een open brief aan dominee L.H. Wagenaar, die eerder bijdroeg aan ‘It jonge Fryslân’. Wagenaar bestrijdt het algemeen kiesrecht en geeft de voorkeur aan een antirevolutionaire boven een liberale kandidaat voor de Tweede Kamer. Er volgt een brochurestrijd die veel opzien baart. De verhouding van Piet tot zijn vader verslechtert erdoor.
1 februari 1886
Presentatie van een bundel studentenliederen in verschillende talen door een commissie waarvan ook Piet Troelstra deel uitmaakt.
maart 1886
Verschijning van het ‘Nij Frysk Lieteboek’, samengesteld door P.J. Troelstra en P.H. de Groot. In de bundel zijn ook teksten opgenomen van Pieter Jelles. Enkele melodieën heeft hij zelf gecomponeerd, waarschijnlijk met hulp van De Groot.
april 1886
Piet begint met de voorbereiding van een Fries tijdschrift, waarmee hij de literatuur een nieuwe impuls wil geven.
27 september 1886
Piet wordt tot lid van de senaat gekozen.
1887
Piet wordt medewerker van de liberale Friesche Courant, waarvan zijn vader hoofdredacteur is. In zijn rubriek ‘zondagskout’ steekt hij de draak met de onder Friese arbeiders populaire Ferdinand Domela Nieuwenhuis en zijn ‘sociaal-domelacraten’.
25 februari 1887
Op de studentensociëteit houdt Piet een lofrede af op de 70-jarige koning Willem III.
maart 1887
Piet wordt gekozen tot rector van het studentencorps, maar bedankt voor de eer. Het is niet duidelijk waarom: omdat kort daarvoor zijn tweede moeder overleed, om financiële redenen (hij heeft al veel schulden) of omdat hij wil afstuderen?
30 april 1887
Als medewerker van de Liberale Unie gaat Piet artikelen leveren voor lokale liberale kranten.
14 juni 1887
Doctoraal examen rechten. Piet zet zijn studie voort omdat hij nog wil promoveren.
9 oktober 1887
In een Brief aan ds. J.Th. Tenthoff spreek Piet over de ‘steeds onderdrukte illusie om predikant te worden’.
1887/1888
In 1888 publiceert F. Buitenrust Hettema een ‘Bloemlezing uit Nieuwfriesche geschriften’ met daarin Piets gedicht de ‘Kriichssang fan it ideaal’, waarin de dichter het licht ziet zoals Saulus (later Paulus) op de weg naar Damascus. Als ‘ridder van het ideaal’ wil hij opkomen voor de miljoenen verdrukten.
januari 1888
Eerste nummer van het tijdschrift ‘For hûs en hiem’ onder redactie van Pieter Jelles, met enkele liefdesgedichten aan het adres van Sjoukje Bokma de Boer.
24 januari 1888
Mr. P.J. Troelstra zit de vergadering van de liberale kiesvereniging in Leeuwarden voor.
7 juli 1888
Promotie in Groningen tot doctor in rechtsgeleerdheid op het proefschrift ‘Art. 165 van het Wetboek van Strafvordering’. Promotor is prof. J. Domela Nieuwenhuis, een broer van Ferdinand Domela Nieuwenhuis.
10 september 1888
Een advertentie in de Leeuwarder Courant meldt dat mr. P.J. Troelstra te Leeuwarden is gevestigd als advocaat en procureur.
11 oktober 1888
Piet en Sjoukje trouwen in Renkum, waar Sjoukje op dat moment woont. Vier dagen eerder is de receptie. Ze gaan wonen in Huizum, een dorp dat grenst aan Leeuwarden.
4 juli 1889
Sjoukje en Piet krijgen een dochter, Dieuwke.
31 oktober 1889
Het gezin verhuist naar Nieuwestad in het centrum van Leeuwarden; ook het advocatenkantoor wordt daar gevestigd. Troelstra specialiseert zich in de sociale advocatuur.