Op zaterdagmiddag 3 mei 2003 werd in het IISG / Persmuseum te Amsterdam een aantal inleidingen gehouden in het kader van de Dag van de Persvrijheid. In samenwerking met de NVJ, NUV, WEF, IISG, SCO (*) en Press Now organiseerde het Persmuseum dit jaar een themamiddag "Persvrijheid in de wereld; Nederland en Europa". In het kader van de aanstaande uitbreiding van de Europese Unie was ervoor gekozen om ook de persvrijheid in een van de toetredende landen te belichten.
In 1993 hebben de Verenigde Naties 3 mei uitgeroepen tot 'World Press Freedom Day', met als doel de beginselen van persvrijheid meer onder de aandacht te brengen en deze wereldwijd te bevorderen. Vooralsnog is in Nederland mede door de Nieuwspoort Gevallen Journalisten-herdenking op 4 mei, niet veel aandacht aan deze dag besteed. Hierin wil het Persmuseum verandering brengen. Om die reden heeft het Persmuseum besloten om vanaf 2003 op 3 mei een jaarlijks terugkerend evenement te organiseren in het kader van persvrijheid, samen met Nederlandse organisaties die zich met media en persvrijheid bezighouden.
Uitgaande van de gedachte dat persvrijheid geen vanzelfsprekend gegeven is, ook niet in Nederland, zal een aantal sprekers verschillende aspecten van persvrijheid toelichten en uitleggen waarom het zo belangrijk is om voor persvrijheid te strijden en haar zorgvuldig te bewaken. Eind 2002 zaten wereldwijd 136 journalisten in de gevangenis, 50 meer dan eind 2001, deze weken worden in Cuba gevangenisstraffen van 20 jaar aan onafhankelijke journalisten opgelegd.
Sprekers:
Paul Kok namens Freedom House, de oudste journalistieke mensenrechtenorganisatie (1941). Freedom House toetst de persvrijheid met drie hoofdcriteria: wet- en regelgeving, politieke en economische invloeden. Paul Kok gaf een overzicht van de stand van zaken van persvrijheid wereldwijd en de specifieke positie van Nederland.
Jan Minkiewicz, free-lance journalist voor onder meer de Volkskrant, liet zijn licht schijnen op de persvrijheid in Polen in het kader van de toetreding van dit land tot de EU.
Kees Schaepman, vice-voorzitter NVJ / eindredacteur VPRO radio, vroeg aandacht voor de schaduwzijde van de strijd om persvrijheid. Tevens zal hij toelichten op welke wijze SCO en Press Now een bijdrage leveren aan het bevorderen van persvrijheid in landen waarin deze voorwaarde voor democratie niet vanzelfsprekend zijn.
De middag werd geleid door Geert-Jan Laan, voorzitter van het Persmuseum en hoofdredacteur van het Dagblad van het Noorden.
Aansluitend opende Job Cohen, burgemeester van Amsterdam, om 17.00 uur in het Persmuseum de tentoonstelling 'Tekenen voor de vrijheid. Een keuze uit het werk van Fritz Behrendt' openen.