Recent verwierf het IISG de collectie microfilms van het archief van de Partido dos Trabalhadores, de partij van de regerend president van Brazilië Luiz Inácio Lula da Silva. De microfilms zijn vervaardigd door de Fundação Perseu Abramo en geschonken aan het IISG. Het IISG wil de Fundação Perseu Abramo bedanken voor deze waardevolle aanwinst.
In oktober 2002 werd in Brazilië, het land met de grootste economie en de grootste bevolking van Zuid Amerika, een vakbondsactivist en leider van een linkse partij tot president gekozen: Luiz Inácio Lula da Silva. Lula had het vertrouwen gewonnen van miljoenen armen, maar ook van delen van de middenklasse en zelfs van delen van de Braziliaanse elite.
Lula werd op 27 oktober 1945 in Garahuns in de staat Pernambuco geboren. Zijn ouders waren arme pachters. Als kind van 7 verkocht Lula pinda's, tapioca en sinaasappelen op straat. Later werkte hij in Sao Paulo ondermeer als schoenpoetser, tot hij op zijn 14de zijn eerste 'gewone' baan kreeg. In een metaalbedrijf werd hij opgeleid tot draaier. In de metaalarbeidersbond ontpopte Lula zich tot charismatisch leider, wat onder meer bleek bij de grote stakingen van 1978 en 1979. Tijdens deze stakingen kwam Lula tot de conclusie dat een nieuwe politieke partij nodig was.
Zo ontstond in juni 1980 de Partido dos Trabalhadores, PT. De PT was veel meer dan een partij van vakbondskader. Het werd al gauw het thuis van een bonte stoet van activisten uit de diverse richtingen van de linkse oppositie tegen de militaire dictatuur. De partij was in deze tijd een verzameling clubs en tendensen die zich, ondanks het aangehangen principe van het democratisch centralisme, openlijk manifesteerden. Ook de hoofdstroom rond Lula maakte zich tot een tendens, Articulação genaamd. De Articulação zag de PT als een open en democratische massapartij waar ook de tot dan toe in Brazilië ondergewaardeerde of geminachte groepen als milieuactivisten of homoseksuelen een plaats konden vinden.
Was de PT in het begin nog een partij met een sterk traditioneel-marxistische uitstraling, in 1990 koos ze voor de democratische beginselen. In de loop van de jaren negentig koerste de PT op een minder radicaal hervormingsprogramma en coalities met andere partijen. Op 27 oktober 2002 zag Lula dit streven bekroond in een klinkende verkiezingsoverwinning, nadat de sociaal-democratische president Fernando Henrique Cardoso het vertrouwen van de middengroepen verloren had. De werkloosheid bedroeg toen meer dan 15 procent en lag vooral onder geschoolde arbeiders hoog.
Extra exemplaren van de microfilms kunnen besteld worden bij IDC Publishers, Leiden.
Tekst: Huub Sanders, September 2004
Verder lezen
- website van de Fundação Perseu Abramo
