Onderzoekt en verzamelt de geschiedenis van werk, werkenden en arbeidsverhoudingen wereldwijd

Frank van der Goes en Willem Witsen

Een kleine maar fijne aanvulling op het archief van de Nederlandse marxist en socialist Frank van der Goes arriveerde op het IISG. Dat geschiedde in het kielzog van de biografie Frank van der Goes, 1859-1939. Journalist, literator en pionier van het socialisme door Ron Blom (Delft: Eburon, 2012). Via bemiddeling van de auteur kreeg het IISG documenten en foto’s uit het bezit van twee kleinkinderen van Van der Goes.

Het meest bijzonder zijn de foto’s  in deze schenking. Drie zijn naar alle waarschijnlijkheid gemaakt door de beroemde Amsterdamse fotograaf en kunstschilder Willem Witsen (1860-1923). Witsen behoorde tot de Tachtigers, een groep vernieuwers binnen de Nederlandse literatuur die ook kunstschilders als George Hendrik Breitner  tot haar leden mocht rekenen. Breitner en Witsen waren met elkaar bevriend en ook hartstochtelijke  fotografen. Van der Goes was een man die er van hield om mensen bij elkaar te brengen. Zo richtte hij in 1881 het Letterkundig Genootschap  ‘Flanor’ op in Amsterdam. Schrijvers, kunstenaars en toneelspelers werden lid en in het derde verenigingsjaar sloot ook Witsen zich aan. Witsen was de enige in zijn tijd die geregeld salon hield in zijn woning aan het Oosterpark 82 in Amsterdam. Zie ook correspondentie tussen Van der Goes en Witsen in het Geheugen van Nederland.

Het IISG bezat al een door Witsen gemaakte foto en profil van Van der Goes (BG A5/450). Van de nieuw verworven  portretfoto en face (BG A65/160, zie boven) bezit het Prentenkabinet van de UB Leiden het glasnegatief (onder het signatuur PK-F-E165). Het dubbelportret van Van der Goes en diens latere in 1873 in Delft geboren echtgenote Marie Koens (BG B35/91), en het portret van Koens (BG 35/92)zijn, gezien de kleding en gelaatstrekken van Koens, naar alle waarschijnlijkheid bij dezelfde gelegenheid door Witsen gemaakt.

De documenten hebben betrekking op lidmaatschappen van de piepjonge Van der Goes van de 'klub Lyra' (1875) en de 'club Vondel' (1876). Ook zijn laatste agenda uit het jaar van zijn overlijden 1939, waarin zijn echtgenote nauwkeurig bijhield wie er op (zieken)bezoek waren geweest, is meegekomen.
Interessant is de brief d.d. 28 februari 1940 van A.T. Kleerekoper aan de weduwe Van der Goes betreffende de veiling van de bibliotheek van haar echtgenoot.  Kleerekoper merkt over de veiling op: ‘Over het algemeen is het wel meegevallen, ofschoon er heel veel onverkocht is gebleven, en wat er van de afdeeling Socialisme is verkocht zeer lage pryzen heeft opgebracht. De veiling is echter gered door de Holl. politieke brochures die tegen zeer goede pryzen zyn weggegaan’.

Geplaatst: 
27 december 2012